آیا رویش مجدد موها امكانپذیر است؟
آیا امكان دارد موهایی كه ریختهاند دوباره رشد كنند؟
اول باید ببینیم موها در اثر چه مشكلی دچار ریزش شدهاند تا بتوانیم بگوییم با رفع علت زمینهای امكان حل مشكل ریزش و حتی امكان رویش مجدد مو وجود دارد یا نه. این سوال كاملا فردی است و باید پس از بررسی موهای هر فرد، به آن پاسخ داد.
پس با این همه تنوع در علتهای ریزش مو، چطور محصولات مختلفی وجود دارد كه ادعا میشود در رویش مجدد موها موثرند؟
شركتها، با علم به اینكه مردم نمیدانند تا علت زمینهای ریزشمو مشخص نشود، نمیتوان در مورد توقف ریزش یا رویش مجدد موها صحبت كرد، محصولات خود را تبلیغ و در بازار توزیع میكنند. اغلب این شركتها، بنا را بر علت شایع ریزش مو، یعنی ارثیبودن آن میگذارند. به هر حال تاثیر بیشتر این محصولات فقط در حد حرف است و داروها، دستگاهها، شانهها و قطرههای مختلف بدون شناخت و درمان علت زمینهای، باعث رویش مجدد موها نمیشوند.
برای كسانی كه دچار ریزش موی ارثی هستند و هر روز شاهد خالی شدن سرشان هستند، راهحلی وجود دارد؟
همان راههای علمی و ثابتشده، یعنی درمان استاندارد ریزش مو كه استفاده از ماینوكسیدیل و قرص فیناستراید است. اگر هم ریزش مو ارثی نباشد، حتما باید به محض دچارشدن به ریزش مو، به متخصص پوست مراجعه كرد چون برخی بیماریهای مزمن، كمخونیها، مشكلات تیرویید، دیابت و بیماریهای دیگر میتوانند باعث ریزش مو شوند. اگر بیماری به موقع كشف شود، با درمان مشكل زمینهای، مشكل ریزش مو هم حل خواهد شد و موهای از دست رفته، دوباره میرویند.
به هر حال استرس از دست دادن موها خیلی آزاردهنده است. اینكه میگویند استرس هم باعث ریزش مو میشود درست است؟
بله. امروزه تحقیقات ردپای استرسهای مزمن را در انواع بیماریهای جسمی و روانی اثبات كرده است. بهخصوص اینكه استرس و شیوه زندگی ناسالم میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف كند و باعث ابتلا به بیماریهایی كه با درگیری سیستم ایمنی بروز میكنند مانند لیكنپلان، ریزش موی سكهای یا آلوپسی آرهآتا و لوپوس شود. حتی شانس عودشان را زیاد كند و همین عود مكرر و پاسخ ندادن به درمانها در بیمارانی كه مدام استرس دارند، وضعیت را بدتر میكند و پزشك مجبور میشود برای بهبود ریزش مو، سیستم ایمنی را مهار كند كه این كار بیمار را مستعد ابتلا به بیماریها میكند.
خیلی از مصرفكنندگان ماینوكسیدیل، از اینكه به محض قطع مصرف این دارو دوباره موها میریزد، ناراضیاند و به استفاده از دستگاهها یا داروهای جدید به امید اثربخشی تمایل پیدا میكنند.
متاسفانه هیچكدام از این روشها، درمان اصلی نیستند و فقط محلول موضعی ماینوكسیدیل و قرص فیناستراید باعث توقف ریزش موها میشوند. شایعترین ریزش مو، نوع ارثی است كه در 50 درصد آقایان و 20 تا 30 درصد خانمها دیده میشود و تنها داروی موثر آن هم ماینوكسیدیل است كه علاوه بر توقف ریزش مو، حدود 20 تا 40 درصد افراد به رویش مجدد مو هم میانجامد. علاوه بر آن، داروی فیناستراید یا پروپشیا هم تا زمانی كه مصرف شود، آنزیم خاصی را كه باعث ریزش مو میشود، مهار میكند. از ماینوكسیدیل باید تا آخر عمر استفاده كرد. فردی كه ریزش مو دارد باید به خود بقبولاند كه این ژن را به ارث برده و آنزیمی كه باعث نازك شدن و ریختن موهایش شده، با این دارو مهار میشود. اگر این موضوع را قبول كند، استفاده از ماینوكسیدیل مانند مسواكزدن برایش عادی میشود. البته تکنیکهای جراحی هم میتواند در مواردی که درمان دارویی چارهساز نیست و ناحیه دهنده پشت سر تراکم خوبی دارد، مفید باشد.
میگویند تا چند سال آینده با استفاده از سلولهای بنیادی میتوان به كسانی كه ژن ارثی ریزش مو دارند، كمك كرد. این اخبار درست است؟
این پروژهها در دنیا در مرحله تحقیقات و هنوز در حد گزارش علمیاند و تا به مرحله درمان علمی و استاندارد برسند، زمان زیادی وجود دارد. ما هم این تحقیقات را در فاز حیوانی با همکاری پژوهشکده رویان و ISHRS روی موشهایی كه ژن طاسی مادرزادی دارند، انجام دادهایم و متوجه شدیم موهای این موشها درآمده است اما به هر حال اجرای فاز انسانی و تولید سلولهای بنیادی هزینهبر است و در هیچ جای دنیا هنوز به نتیجه قطعی نرسیده. علاوه بر این، باید بررسیهای 10 ساله و بیشتر انجام داد تا دریابیم آیا این دستكاری عوارضی خواهد داشت یا نه. خوشبختانه امروزه با روشهای پیشرفته پیوند مو، بسیاری از انواع ریزش موهای ارثی قابل درمان هستند.
اگر كسی تحتنظر پزشك تحتدرمان اصلی ریزش مو قرار بگیرد و در كنار آن از این قطرهها یا دستگاهها استفاده كند، تا شانس رویش موها را با این روشها بیازماید، امكان دارد دچار مشكل شود؟
افرادی كه دنبال این محصولات هستند، گمان میكنند درمان اصلی را یافتهاند و برای خود دردسر درست میكنند. درست است كه یك تركیب گیاهی ممكناست به رویش مجدد موها كمك كند اما نمیتواند مهار آنزیم را انجام دهد، پس درمان استاندارد نیست. آیا واقعا در مورد دستگاههایی كه ادعا میشود با گرما، خونرسانی پوست سر را بهتر و به رویش مجدد مو كمك میكنند، تحقیق انجام و اثر آنها اثبات شده است؟ آیا تضمینی وجود دارد كه یك تركیب گیاهی پوست فرد را دچار درماتیت نكند؟ آیا ماندگاری اثر آن روی
300-200 نفر مطالعه شده؟ قطعا نه، برخی افراد به ماینوكسیدیل هم حساسیت نشان میدهند و پوست سرشان خشك میشود. برای این گروه بلافاصله اشكال فوممانند ماینوكسیدیل تجویز میشود تا به دلیل زمینه درماتیت، مشكلی برایشان ایجاد نشود.